Nauki medyczne dostarczają nam cenną  wiedzę o funkcjonowaniu skóry od strony biologii komórki oraz przemian biochemicznych w niej zachodzących. Najnowsze trendy w kosmetologii  biochemiczno- fizjologiczne zwracają uwagę na przywracanie i  utrzymanie równowagi  w skórze, którą uzyskuję się na kilku poziomach . Podstawowy poziom to ochrona przed zaburzeniami poprzez właściwe nawilżanie oraz ochronę przed czynnikami zewnętrznymi i wewnętrznymi, działanie przeciwzapalne oraz regulacja dysfunkcji takich jak trądzik, pękające naczynka, przebarwienia  choroby atopowe. Drugi poziom zaawansowany   to zapobieganie procesom starzenia się na poziomie molekularnym : działanie przeciwrodnikowe , reperacja DNA, hamowanie rozkładu białek skóry( kolagenu i elastyny ), stymulacja odnowy komórkowej i tkankowej.  coraz większe znaczenie  ma nie  na bierne  dostarczanie skórze substancji czynnych, ale na „karmienie” jej substancjami o działaniu biologicznym  występującymi w skórze w celu uzupełniania niedoborów oraz stymulowanie naturalnych procesów naprawczych.

Do takich substancji należą miedzy innymi aminokwasy, kwas hialuronowy, ceramidy , kwasy omega. Wymienione składniki stanowią ważne elementy naskórka a przede wszystkim  ochronnego płaszcza hydrolipidowego, który składa się z NMF ( Natural Moisturizing Factor- naturalnego czynnika nawilżającego). Stanowi on 20% do 30% suchej masy w warstwie rogowej naskórka. Składa się z aminokwasów (40%), soli sodowej PCA (12%), mleczanów (12%), mocznika (7%), jonów  (18,5%), cukrów ( 8,5%). Są to  rozpuszczalne w wodzie substancje o właściwościach higroskopijnych, których zadaniem jest absorpcja i zatrzymanie wody  skórze. Utrzymanie  właściwego poziomu  odgrywa kluczową rolę w biochemicznych  i mechanicznych  właściwościach naszej skóry. Składniki NMF absorbują  wodę utrzymując zewnętrzne warstwy naskórka odpowiednio  nawodnione. Zbyt niska zawartość składników NMF prowadzi do wysuszenia  skóry, łuszczenia się, tworzenia się zmarszczek. Przedłużający się proces wysuszania się  warstwy rogowej  zaburza funkcjonowanie substancji międzykomórkowej i jej składników. Odpowiedni poziom NMF zmniejsza napięcie skóry, nadmierną suchość, pękanie i jej  łuszczenie. To poprawia plastyczność skóry (dzięki interakcji z aminokwasów z keratyną) oraz pomaga w utrzymaniu właściwości barierowych skóry.

Aminokwasy są podstawowymi składnikami 100.000 różnych białek w ludzkim organizmie. Sekwencja aminokwasów określa unikalne właściwości poszczególnych białek. Każde białko składa się z różnych ilości aminokwasów, które obejmują alaninę, argininę, asparaginowy, kwas asparaginowy, cysteina, cystyna, kwas glutaminowy, glutamina, glicyna, histydyna, izoleucyna, leucyna, lizyna, metionina, fenyloalanina, prolina, seryna, treonina , tryptofan, tyrozyna i walina. Niektóre z tych aminokwasów nasz organizm syntetyzuje sam ( endogenne) ale niektóre zwane niezbędnymi  muszą być uzyskane z diety a w przypadku skóry mogą być dostarczane  również zewnętrznie  w postaci preparatów pielęgnujących.   Około połowa z NMF w skórze składa się z wolnych aminokwasów i  Na-PCA .Aminokwasy pochodzą z rozpadu filagryny – białka które występuje w keranocytach. Gdy zawartość wilgoci w skórze zmniejsza się, wzrasta aktywność  specyficznych  enzymów  proteolitycznych  w warstwie rogowej naskórka, które powodują dalszy rozpad filagryny do wolnych aminokwasów.

Działanie aminokwasów i naturalnych czynników nawilżających (NMF)

W tym wypadku aminokwasy nie są tylko biernym elementem ale proaktywnymi składnikami  o udowodnionym działaniu biologicznym. Aminokwasy działają na kilku poziomach. Są ważnym składnikiem NMF i mają ogromny wpływ na nawilżenie ale są  również silnymi regulatorami funkcji skóry – kontrolują ciśnienie osmotyczne skóry przez co „zarządzają” dystrybucją wody skórze.   Działają  antyoksydacyjnie, przeciwzapalnie  , przyspieszają regenerację , podnoszą odporność skóry  oraz aktywują produkcję kolagenu.  Dzięki współpracy zarówno na powierzchni i jak wewnątrz skóry, osiąga się maksymalne efekty.

Aminokwasy  nadal służą  jako inspiracja dla nowych badań i innowacji składników preparatów kosmetycznych . Choć są  stosowane  w kremach nawilżających i przeciwstarzeniowych od  dłuższego czasu to właśnie połączenie najważniejszych aminokwasów   w specjalistyczny kompleks idealnie odwzorowujący ich skład w NMF  daje gwarancję skutecznego działania obiecujące jako potencjalne składniki bioaktywnych kosmetyków.

Białka stosowane w kosmetyce

Działanie poszczególnych aminokwasów :

• Arginina- przeciwzapalna ,przyczynia się do pobudzenia komórek skóry
• Prolina- ma najwyższą zdolność wiązania wody
• Glicyna alanina prolina – aktywują  syntezę kolagenu
• leucyna , alanina , glicyna- antyoksydanty
• Seryna- reguluje płaszcz hydrolipidowy
• Lizyna – podnosi odporność skóry na wirusy
• Kwas glutaminowy – reguluje  metabolizm lipidów i poziom glukozy
• Kwas asparginowy – wpływa na gospodarkę mineralną skóry
• PCA- silnie nawilżajacy , wiąże i zatrzymuje wodę w naskórku
• Walina – działa naprawczo
• Treonina- utrzymuje właściwą równowagę białek w organizmie, jest ważna dla tworzenia kolagenu i elastyny
• Izoleucyna- pomaga w regeneracji skóry
• Histydyna- chroni organizm przed uszkodzeniami promieniowania UV, pomaga w usuwaniu metali ciężkich
• Fenyloalanina- bierze udział w procesie melanogenezy

Anna Marcjasz
kosmetolog
specjalista ds wdrożeń Arkana
instruktor Arkana i Aquatonale